تعریف گمرک

واژه گمرک که معادل آن در زبان انگلیسی CUSTOMS و در زبان فرانسه DOUANE می‌باشد و بنابر قول مشهور محققین و مورخین ، مشتق از کلمه لاتین COMMERCIUM به معنی تجارت و مبادله کالا بوده که خود این کلمه مشتق از ریشه یونانی (CUMMERX کومرکس) به معنی حقوق متعلق به کالا و مال التجاره می‌باشد .

و در زبان ترکی به شکل واژه (KUMRUK کومروک) یا GUMRUK رواج یافته است .

این‌واژه بعدها دردوران صفویه به واسطه همجواری ایران‌ با ترکیه درکشورما نیز متداول شده است.

 

تعریف گمرک به عنوان یک اصطلاح بین المللی

شورای همکاری گمرکی ، گمرک را چنین تعریف نموده است .

گمرک سازمانی است دولتی که مسئول اجرای قانون گمرک و وصول حقوق و عوارض ورودی و صدوری وهمچنین واردات،ترانزیت و صادرات کالامی باشد .

این اصطلاح به هریک از قسمتهای سازمان گمرک و یا ادارات اصلی یا تابعه آن نیز اطلاق می‌شود مثلا درمورد مامورین گمرک ، حقوق و عوارض ورودی و صدوری و کنترل واردات یا صادرات یا هر امر دیگری که در حدود عملیات گمرکی باشد نیز به کار می‌رود مثل : مامور گمرک ، حقوق گمرکی ، اداره گمرک و اظهارنامه گمرکی .

با توجه به تعاریف به عمل آمده می‌توان گفت گمرک سازمانی است مالی و اقتصادی که از دیر زمان در کشورها وجود داشته و در هر زمان بنا به مقتضیات زمان و خواست حکومتها شکل و سازمانی خاص به خود گرفته است تا به صورت فعلی درآمده است.